Главная

   პ-ის განვითარებას ხელს უწყობს ჯდომითი ცხოვრების წესი, არარეგულარული სქესობრივი კონტაქტები, ხშირი შეცივნება, იმუნიტეტის დაქვეითება რაიმე მიზეზით, სტრესი და ა. შ.

  პ-ის ყველაზე ხშირი ფორმაა ქრონიკული პ-ი პერიოდული გამწვავებით (საშუალოდ 2-ჯერ წელიწადში). ამ დროს აღინიშნება დისკომფორტი შორისის მიდამოებში, საზარდულში ორივე ან ცალი მხრიდან, სათესლე ჯირკვლებში ორივე ან ცალი მხრიდან, ბოქვენის ან წელის არეში და ა.შ.

   პ-ს დიაგნოზი უნდა დაისვას როგორც სწორი ანამნეზის მოგროვების, ისე კომპლექსური გამოკვლევის საფუძველზე (დაუშვებელია პ-ის მკურნალობა ანალიზების 

 და სწორი დიაგნოზის გარეშე).

 პ-ი შეიძლება მიმდინარეობდეს თანმხლები დაავადებებით  (მაგ. ცისტიტი,   

ვეზიკულიტი, ორქიტი, ორქოეპიდიდიმიტი). 

 სურ.წინამდებარე ჯირკვლის დაავადებების სქემატური გამოსახულება (ფერებით        პ-ი ასევე შეიძლება  შეგვხვდეს ადენომასთან კომბინაციაში. თუ ადენომა პირველ  

 ნაჩვენებია ორგანოები და დაზიანებები: ყვითელი– შარდის ბუშტი,                       სტადიაშია, ასევე შეიძლება მედიკამენტებით    მისი  მკურნალობა  (პ-თან კომპლექსში). 

  ცისფერი და  მწვანე-უკანა და წინა ურეთრა (შარდსადინარი), წითელი-სფინქტერები      პ-ის მკურნალობა ასევე კომპლექსურია, რაც ითვალისწინებს როგორც ზოგადი (აბები, ინექციები,

 უკანა ურეთრის ბოლოებზე, ყავისფერი-პროსტატა, იასამნისფერი-ანთება, ვარდის-       სანთლები), ისე ადგილობრივი (პ-ის მასაჟი, ინსტილაცია, ულტრაბგერითი თერაპია-

 ფერი-ადენომა (ცენტრში და პერიფერიაზე), თეთრი-ნაწიბურები, შავი-კენჭები) .           კალკულოზური პ-ის დროს, ელ.ფორეზი შესაბამისი კოკტეილით-ნაწიბუროვანიპ-ის დროს და ა.შ.) 

  მეთოდებს( უნდა აღინიშნოს,რომ ადგილობრივი თერაპიის გარეშე პ-ის მკურნალობა არაეფექტურია). თუ პ–ს ახლავს თანმხლები დაავადებები,   მკურნალობის კურსს უნდა დავამატოთ     შესაბამისი პრეპარატები.      (ყოველთვის არ არის აუცილებელი დამატებითი კურსის დანიშვნა).     მკურნალობის კურსის ჩატარების შემდეგ საჭიროა საკონტროლო ანალიზების გაკეთება (მკურნალობის  ეფექტურობის შესაფასებლად) და პაციენტისთვის შესაბამისი  რეკომენდაციების  მიცემა.                                                                                                        

.           

                        სქესობრივი გზით გადამცემი ინფექციები (სგგი), წინა ურეთრიტი

  სგგი (ჰონორეა, ტრიქომონადა, ქლამიდია, მიკო-,ურეაპლაზმა  და  სხვა) ხასიათდებიან საერთო თვისებებით: ისინი გადაეცემიან პრაქტიკულად მხოლოდ სქესობრივი კონტაქტის შედეგად და იწვევენ  ძირითადად  შარდ-სასქესო სისტემის ანთებით დაავადებებს აღმავალი გზით.

  სგგი ხასიათდებიან სხვადასხვა ინკუბაციური პერიოდით: 3-5 დღიდან(ჰონორეა) 1 თვემდე(ქლამიდია).

  პირველად ზიანდება შარდსადინარი - ე.წ. წინა ურეთრიტი (ქალებში-საშოს ანთება,ე.წ. ვაგინიტი), ვითარდება დაავადების საწყისი ანუ მწვავე პერიოდი, რომლისთვისაც დამახასიათებელია: დისკომფორტი შარდვის დროს, წვა, გამონადენი ურეთრიდან(ვაგინიდან) როგორც ჩირქოვანი, ისე გამჭვირვალე, უხვი ან მცირედი. დაახლოებით ორი თვის შემდეც მწვავე სტადია გადადის ქრონიკულში, რომლისთვისაც დამახასიათებელია ზემოაღნიშნული სიმპტომების შემცირება ან სულაც გაქრობა.

  დიაგნოზი უნდა დაისვას როგორც სწორი ანამნეზის მოგროვების, ისე კომპლექსური გამოკვლევის საფუძველზე.

  მკურნალობა წარმოებს არსებული სტადიის მიხედვით (მაგ: ჰონორეის მწვავე სტადიის მკურნალობა წარმოებს შესაბამისი ანტიბიოტიკებით, ხოლო ქრონიკული სტადიის მკურნალობა იწყება იმუნოთერაპიით, რომლის შემდეგ ინიშნება ანტიბიოტიკო- და ადგილობრივი თერაპია).

  სგგი -ს განეკუთვნებიან აგრეთვე ზოგიერთი ვირუსული ინფექციები: გენიტალური ჰერპესი, პაპილომავირუსი, ციტომეგალოვირუსი, ჰეპატიტის ვირუსი B, C, აიდვ და ა.შ. მათი კლინიკური გამოვლინებები სხვადასხვაგვარია და დამოკიდებულია ვირუსის თვისებებზე (მაგ: ჰერპესვირუსი და პაპილომავირუსი იწვევენ სასქესო ორგანოების კანისა და ლორწოვანი გარსის დაზიანებას, ციტომეგალოვირუსი-შინაგანი ორგანოების, ჰეპატიტის ვირუსი-ღვიძლის, აიდვ-იმუნური სისტემის და ა.შ.).

  წინა ურეთრიტის მკურნალობის ჩაუტარებლობის შემთხვევაში პროცესი პროგრესირებს და გადადის შარდ-სასქესო სისტემის ნებისმიერ ორგანოზე (ყველაზე ხშირი გართულებებია უკანა ურეთრიტი და პროსტატიტი).

                                                                     ეგზემა

                                                                       Eczema

    ეგზემა (ე) კანის  ერთ-ერთი  ყველაზე  გავრცელებული  დაავადებაა(25%). ე-ა  მწვავე  პერიოდში  ხასიათდება  ბუშტუკისებრი  გამონაყრით,  რომელიც  წააგავს  წყლის  დუღილის  დროს  წარმოქმნილ  ბუშტუკებს (ბერძნულად  eczeo "ვდუღვარ").

   ეთიოლოგია  უცნობია,  მაგრამ  მნიშვნელობა  ენიჭება  ალერგიულ  რეაქციებს,  ნერვული  და  იმუნური  სისტემის  დარღვევებს,  მემკვიდრეობითობას და სხვა. არჩევენ  ერითემატოზურ,  პაპულოზურ,  ვეზიკულოზურ,  სისველის,  ქერქოვან  და აქერცვლის (სქვამოზურ)  სტადიებს.   ე-ა  იყოფა  მწვავე  და  ქრონიკულ  ფორმებად. მწვავე ე-თვის  დამახასიათებელია  ერითემა(სიწითლე),  კანის  შეშუპება,  ბუშტუკები,  მიკროეროზიები, აქერცვლა,  ქერქის  წარმოქმნა.  1,5-2  თვის  შემდეგ   კლინიკური  გამოვლინებები  თანდათან  მცირდება.  ქრონიკული  ე-ის  დროს  ზემოაღნიშნული  კანის  ცვლილებები  ვლინდება  შედარებით  მცირედ,  სამაგიეროდ  უფრო  გამოხატულია  ლიქენიზაცია,  ნახეთქებისა  და  ქერცლის  წარმოქმნა.  ამასთანავე  ქრონიკული  ე-ა  უფრო  ხანგრძლივად  მიმდინარეობს  პერიოდულად  პროცესის  გამწვავებით.  არსებობს  ქრონიკული  ე-ის  რამდენიმე  ნაირსახეობა:  ჭეშმარიტი,  მიკრობული,სებორეული,   ლიქენოიდური,ნუმულარული,  პროფესიონალური,  დისჰიდროზული  და ა.შ .ჭეშმარიტი  ე -ის  დროს  გამონაყარი  განლაგებულია  სიმეტრიულად,  მოიცავს  ტანს,  სახეს,  ზედა  და  ქვედა  კიდურებს.  დაზიანების  კერებს  არ  გააჩნიათ  მკვეთრი  საზღვრები.მიკრობული  ე -ის  კლინიკური  სურათი  ხასიათდება  დაზიანებული  კერების  მკვეთრი  და  არათანასწორი  საზღვრებით,  განლაგების  ასიმეტრიით,  ძირითადად  ზედა  და  ქვედა  კიდურებზე.  ამასთანავე  ამ  ფორმის  დროს  ტიპიურ  გამონაყარს  თან  ერთვის  ინფილტრირებულ  ფონზე  პუსტულოზური  გამონაყარი,  ჩირქოვანი და ჰემორაგიული  ქერქით.

 სურ.1-2. ეგზემა (მკურნალობამდე და მკურნალობის შემდეგ)

                                                                                                                          ფსორიაზი

                                                                                                                                 Psoriasis 

   ფსორიაზი (ფ)  არის  ქრონიკული  დერმატოზი.  იგი  ხასიათდება  კანზე კვანძოვანი  ან  ბალთისებრი  გამონაყრით, რომელიც  დაფარულია  ქერცლით.  ფ-ით  დაავადებულები  შეადგენენ  კანით  საერთო  დაავადებულთა 3-5%.

   ფ-ის  გამომწვევი  მიზეზი  უცნობია,  თუმცა  დიდ  როლს  თამაშობს  როგორც  მემკვიდრეობითობა,  ისე  სტრესული  სიტუაციები,  ალკოჰოლი (შეიძლება  გამოიწვიოს  გამწვავება)  და  სხვა.  

   ფ-ის  დროს  ზიანდება  როგორც  გლუვი  კანი,  ისე  თავის  თმიანი  ნაწილი,  ფრჩხილები,  სახსრები (ართროპათიური  ფ-ი).

  გავრცელების  მიხედვით  ფ-ი  შეიძლება  იყოს  როგორც  ლოკალური (მაგ.  ე.  წ..  მორიგე  ბალთები  იდაყვებზე),  ისე  დიფუზური (წერტილოვანი,  წვეთოვანი,  პაპულოზური,  ბალთისებრი,  ერითროდერმიული).

   სეზონურობის  მიხედვით  არსებობს  ზამთრის (პროცესის  გამწვავება  ზამთარში),  ზაფხულის (პროცესის  გამწვავება  ზაფხულში) ან შერეული (სეზონურობა არ ახასიათებს) ფორმები.

   განვითარების  მიხედვით  არსებობს  პროგრესის  სტადია (გამონაყრები  ჩნდება  და  იმატებს ),  სტაციონარული  სტადია (ახალი  გამონაყარი  არ  ჩნდება)  და  რეგრესის  სტადია  (გამონაყარი  თანდათან  ქრება).  პროგრესის  სტადია  ხასიათდება  აუსშპიტცის  ტრიადით (სტეარინის  ლაქის,  ტერმინალური  აპკის  და  კაპილარული  სისხლდენის  სიმპტომები), რაც  აადვილებს  ფ-ის დიაგნოსტირებას.  ასევე  ამ სტადიისთვის  დამახასიათებელია  კებნერის  სიმპტომი (კანის  უმნიშვნელო  დაზიანების  შედეგად  ჯანმრთელ  მონაკვეთზე   რამდენიმე  ხნის  შემდეგ  ჩნდება  ფ-თვის  დამახასიათებელი  გამონაყარი).

  ფ-ი  ქრონიკული  დაავადებაა,  რომელიც  მიმდინარეობს  გამწვავებებისა  და  რემისიების  მონაცვლეობით, რასაც  ხშირ  შემთხვევაში  პაციენტი  მიჰყავს  ერითროდერმიულ  ფორმამდე (მთელ  სხეულზე  კანის  დაზიანება  მკვეთრი  ჰიპერემიით,  შეშუპებით,  ინფილტრაციით  და  ლიქენიფიკაციით).

  პათოჰისტოლოგია.  ფ-ის  დროს აღინიშნება  აკანტოზი,  პარაკერატოზი  და  პაპილომატოზი.  ზოგჯერ  გვხვდება  მუნროს  მიკროაბსცესები  და  სპონგიოფორმული  კოგოის  პუსტულა (პუსტულოზური  ფ-ის  დროს).

  მკურნალობისთვის  გამოიყენება  როგორც  ზოგადი (ვიტამინო-,  სედატიური  და ა.შ.),  ისე  ადგილობრივი (ჰორმონალური  მალამოები,  ლოსიონები  და  ა.შ.)  პრეპარატები.                         

   სებორეული  ე -ა  ვითარდება  იმ  ადგილებში,  სადაც  არის  ცხიმოვანი  ჯირკვლების  დიდი  რაოდენობა:  თავის  თმიანი  ნაწილი,  სახე,  მკერდი,  ზურგი,  კანის  ნაკეცები,  ზედა  და  ქვედა  კიდურების  მომხრელი  ზედაპირი.  ასეთ  ადგილებში  კანი  არის  შეშუპებული,  ჰიპერემირებული,  მის  ზედაპირზე  შეიმჩნევა  წვრილი  მოყვითალო-მოვარდისფრო  კვანძები  ცხიმოვანი  მოყვითალო  ქერცლით  ან  ქერქით.                                                                              

   დისჰიდროზული   ე -ა  ლოკალიზებულია  ძირითადად  ხელის-  და  ფეხისგულებზე  და  თითების  გვერდით  ზედაპირებზე.  კლინიკურად  ხასიათდება  წვრილი  ბუშტუკების  გამოვლენით,  რომლებიც  ზოგჯერ  ურთიერთშერწყმის  შედეგად  მრავალკამერიან,  მსხვილ  ბუშტებს  წარმოქმნიან.    პროფესიული  ე -ა  ხშირად  იწოდება  კონტაქტურ  ე-ად,  რადგან  წარმოიქმნება  სხვადასხვა  ქიმიური  ნივთიერებებით  კანის  სენსიბილიზაციის  შედეგად.  ძირითადად  ვითარდება  კანის  გახსნილ  მონაკვეთებზე:  მტევნის  და  წინამხრის  მიდამოებში,  სახეზე.                                                            პათოჰისტოლოგია. ერითემატოზული სტადია ხასიათდება ლიმფოციტური ინფილტრატებით და დვრვილოვანი შრის სისხლძარღვების გაფართოვებით; პაპულოზური სტადია ხასიათდება სპონგიოზით, აკანტოზით, ვეზიკულაციით-სეროზული ექსუდატის შემცველი ბუშტუკების წარმოქმნით, ხოლო სქვამოზური სტადია-აკანტოზით, პარაკერატოზით და დერმის ზედა ნაწილის უმნიშვნელო შეშუპებით. 

   მკურნალობა  მოიცავს  როგორც  ზოგად (ანტიჰისტამინური,  ვიტამინო-,  დიეტოთერაპია  და  სხვა),  ასევე  ადგილობრივ (საფენები  სისველის  სტადიაში,  ჰორმონალური  მალამოები  და  სხვა) და  ფიზიოთერაპიულ  მკურნალობას.